کد مطلب:38541 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:18

گنجینه پرسمان » اهل بيت

منشأ مراسم چهلم براي مردگان چيست؟

مراسم چهلم براي اموات در بين شيعيان مرسوم است و در بين اهل سنّت و ديگر فرق مرسوم نيست. اين رسم در بين پيروان ائمه و شيعيان ناشي از (اربعين) چهلم امام حسين(ع) ميباشد كه به خاطر تجليل از شهداي كربلا و ياد آوري آن مظلومان براي همه مردم و براي هميشه تاريخ بنياد نهاده شده و براي اين كه درسي باشد و واقعه عاشورا در ذهنها بماند و به دست فراموشي سپرده نشود، لذا امام حسن عسكري(ع) فرمود: علائم شيعه پنج چيز است: 1- زيارت اربعين امام حسين(ع)؛ 2- بلند خواندن بسم اللَّه در نمازها؛ 3- سجده كردن بر خاك؛ 4- 51 ركعت نماز در شبانه روز؛ 5- به دست كردن انگشتر عقيق.(1)

زيارت كردن جابربن عبداللَّه انصاري با عطيه كوفي در چهلم امام حسين(ع) كه در تاريخ ماندگار شده و سخنان و زيارت جابر بر سر قبر حسين(ع) از وقايع و حوادث و مؤثر در تاريخ اسلام است. با توجه به اين كه جابر از شخصيتهاي پذيرفته شده بين فرق اسلامي است و كار و عمل و گفتار جابر به عنوان حجت و دليل نزد بسياري از مسلمين مورد قبول است، زيرا از صحابه پيامبر است و عمري دراز داشته و امام پنجم را درك كرده و سلام پيامبر را به حضرت رسانيده است، لذا پيروان اهل بيت و شيعيان در تمام مراسمي كه براي اموات خود ميگيرند سعي ميكنند احياگر راه و رسم حسين باشند.

مراسم چلهم هم به عنوان يك كار پسنديده و خوب، نزد محبين اهل بيت(ع) محسوب ميشود و هدف شيعيان از مراسمي كه براي اموات خود ميگيرند زنده كردن راه و رسم اهل بيت(ع) است، در روايات درباره اربعين آمده:

پيامبر(ص) در سن 40 سالگي به پيامبري مبعوث شد. صدع (ص) بالرساله... وله يومئذ اربعون سنة.(2)

انسان در سنه 40 سالگي به كمال عقلي ميرسد: اذا أتت علي العبد اربعون سنة قيل له، خذ حذرك(3) امام باقر(ع) فرمود: وقتي بر بنده خدا چهل سال گذشت، به او گفته ميشود: دامنت را جمع كن (مواظب خود باش).

پيامبر (ص) فرمود: اگر چهل نفر درباره امري دعا كنند خداوند دعاي آنان را مستجاب ميكند.(4)

امام صادق(ع) فرمود: اذا مات المؤمن فحضر جنازته ارعبون رجلاً من المؤمنين فقالوا: اللّهم انا لا نعلم منه الا خيرا و انت اعلم به منا قال اللَّه تعالي: انّي قد اجزت شهادتكم و غفرت له ما علمت مما لا تعلمون.(5)

هنگامي كه مؤمني فوت ميكند و چهل نفر از مؤمنين بر جنازه او حاضر ميشوند و ميگويند: خدايا ما به جز خوبي از او نديديم و تو داناتر هستي خداي تبارك و تعالي ميفرمايد: من شهادت شما را در حق او قبول كردم و او را بخشيدم.

در رواياتي وارد شده كه هر كس چهل حديث حفظ كند، خداوند او را فقيه محشور ميگرداند: من حفظ علي امّتي اربعين حديثنا ينتفعون به بعثه اللَّه تعالي يوم القيامة فقيها عالما.(6)

ميقات حضرت موسي چهل شب: و واعدنا موسي ثلاثين ليله فاتممناها بعشر فتم ميقات ربه اربعين ليلة.(7)

آدم بر هابيل چهل شب گريه كرد.(8) و آسمان بر حسين (ع) چهل روز خون گريست.(9)

پيامبر(ص) فرمود: ما أخلص عبداللَّه عزوجل اربعين صباحا الا جرت ينابيع الحكمة من قلبه علي لسانه.(10)

هر بندهاي كه 40 شبانه روز براي خدا اخلاص داشته باشد، چشمههاي حكمت از قلبش بر زبانش جاري ميشود.

پي نوشتها:

1. بحارالانوار، ج 98، ص 248.

2. بحارالانوار، ج 15، ص 281، ح 25، طبع بيروت.

3. همان، ج 7، ص 389، ح 7، طبع بيروت.

4. همان، ج 90، ص 394، ح 6، طبع بيروت.

5. بحارالانوار، ج 78، ص 376، ح 27.

6. همان، ج 2، ص 156، ح 8.

7. سوره (7) آيه 142.

8. بحارالانوار، ج 11، ص 44، ح 49.

9. همان، ج 45، ص 206، ح 13.

10. بحارالانوار، ج 67، ص 242، ح 10، طبع بيروت.